جاده وحدت سرنوشت حصر آبادان را تغییر داد!
در آبادان، نیاز به یک جاده وجود داشت تا ارتباط زمینی بین آبادان و اهواز را فراهم کند. این مسیر جاده‌ای که از ۱۸ کیلومتری آبادان و نزدیک به روستای جبیده می‌گذشت، با توجه به تسلط دشمن بر جاده اهواز-آبادان، می‌توانست اهمیت زیادی در ارتباط مرکز استان خوزستان و اهواز با جزیره آبادان داشته باشد.
این جاده به عنوان یک مسیر مطمئن به میان آبادان و اهواز شناخته می‌شد. همچنین، جاده وحدت به عنوان نخستین تجربه مهندسی رزمی مشترک در استان‌های کشور در این منطقه به شمار می‌آمد و امکان ارائه نتایج مهمی درباره نقاط قوت و ضعف فعالیت‌های مهندسی رزمی فراهم می‌کرد. هماهنگی‌های صورت‌گرفته با نیروهای نظامی، به ویژه ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیز به عنوان یک تجربه ارزشمند در این زمینه محسوب می‌شد. در این گزارش گلف قصد دارد درباره این جاده مهم و کلیدی و تأثیرش بر شکست حصر آبادان بپردازد.
اول: ایجاد ارتباط بین جزیره آبادان و خارج در شرایطی که این جزیره تحت محاصره نیروهای عراقی قرار داشت. به عبارت دیگر، این جاده به منظور شکستن حصر آبادان طراحی شد.
دوم: بهره‌برداری از این جاده در عملیات‌ها و فعالیت‌های نظامی آتی با هدف بیرون راندن ارتش عراق از خاک جمهوری اسلامی ایران.
تاریخ نشان داد که پس از تکمیل، “جاده وحدت” به طور کامل اهداف مذکور را محقق کرد و نقش بسزایی در پیشبرد اهداف جمهوری اسلامی در جبهه‌های جنگ ایفا کرد. این جاده با همکاری و هماهنگی هفت جهاد از استان‌های مختلف کشور، از جمله خراسان، اصفهان، فارس، آذربایجان شرقی، استان مرکزی، آبادان و خوزستان ایجاد شد.
در این فرآیند، جهاد خراسان نقش کلیدی داشت. مهم‌ترین فعالیت‌ها و پروژه‌ها زیر نظر این جهاد و با تلاش نیروهای آن انجام شد. طراحی جاده به وسیله شهید طرحچی و نیز تولید مصالح و حمل آن از طریق قراردادی با اتحادیه کامیون‌داران خوزستان انجام گرفت. شهید طرحچی به عنوان محور تمام فعالیت‌ها در زمینه احداث این پروژه مهندسی و رزمی شناخته می‌شد. طراحی‌های دقیق و تلاش‌های وی هرگز فراموش نخواهد شد.
شهید شهشهانی از نیروهای جهاد اصفهان نیز به عنوان معاون شهید طرحچی در احداث “جاده وحدت” نقشی کلیدی داشت و شهید رضوی نیز تلاش‌های زیادی در شناسایی مسیر جاده و منطقه انجام داد. به این ترتیب، همکاری هفت جهاد مستقر در منطقه، شرایط لازم برای ساخت این جاده را فراهم کرد.
احساس نیاز به یک مسیر ارتباطی بین اهواز و آبادان از هر دو طرف، هم از آبادان و هم از اهواز، به وضوح موجود بود. همچنین جهادهای عملیاتی در منطقه از دو نقطه کار خود را آغاز کردند، آگاه بودند که با احداث این جاده، دیگر نیروهای ایرانی نیازی به عبور از طریق ماهشهر و آّب نداشتند. بر همین اساس، جهاد هفت استان به دو گروه تقسیم شدند:
گروه اول: سه جهاد که وظیفه داشتند کار احداث جاده را از آبادان آغاز کنند.
گروه دوم: چهار جهاد که باید عملیات مهندسی جاده را از سمت جاده آبادان-ماهور به طول حدود ۱۸ کیلومتر شروع می‌کردند.
نکته جالب در این فرآیند، هماهنگی بی‌نظیر میان دو گروه بود. در طول مراحل مختلف ساخت “جاده وحدت”، هر جهاد به نحوی با نیروهای تحت فرمان خود رفتار می‌کرد و تعاملات بین مسؤولان جهادها نیز در قالب چارچوب‌های رسمی صورت می‌گرفت. این اتحاد و همکاری موجب موفقیت در ساخت جاده وحدت شد. در عین حال، خطر نفوذ نیروهای عراقی که بر بالای باتلاق مستقر بودند وجود داشت.
با این حال، با برقراری مذاکرات در اتاق فرماندهی، دو گردان نیرو برای محافظت از اطراف جاده مستقر شدند و در نهایت، در زمان اتمام ساخت جاده، تمام اطراف آن تحت پوشش نیروها قرار گرفت. به این ترتیب، مقدمات خروج جزیره آبادان از محاصره فراهم آمد. در نهایت، با شروع عملیات ثامن الائمه در پنجم مهر ۶۰، مراحل احداث “جاده وحدت” به پایان رسید و عبور رزمندگان از این جاده به رهایی آبادان منجر شد.
طراحی عملیات مهندسی و شناسایی مسیر جاده وحدت
در طراحی و اجرای پروژه جاده وحدت، شهید طرحچی به عنوان فرمانده کل جنگ جهاد، هسته مرکزی تمامی فعالیت‌ها را تشکیل می‌داد. تلاش‌های مهندسی و برنامه‌ریزی دقیق او و همکاری شهید شهشهانی و شهید رضوی، موجب موفقیت این پروژه گردید. جاده وحدت با هدف ایجاد یک مسیر ارتباطی زمینی بین اهواز و آبادان به منظور شکستن محاصره شهر آبادان توسط نیروهای عراقی طراحی شد.
شهید طرحچی در ابتدا طرح‌های متعددی را برای احداث جاده ارائه داد، مهم‌ترین آن‌ها ساخت مسیری از اهواز به آبادان بود. با این حال، مانع اصلی وجود نیروی عراقی در کیلومتر هجده بود. با تشدید نیاز به احداث جاده، طرحچی و گروهی از همرزمانش، کار شناسایی این مسیر را آغاز کردند و تصمیم گرفتند از طریق مسیر باتلاقی ادامه دهند که پیش‌تر تلاش‌های ناموفقی برای شناسایی آن انجام شده بود.
در این زمینه، شهید طرحچی مسیر را با حداقل نفرات شناسایی کرد تا ریسک شناسایی توسط دشمن به حداقل برسد. صبح روز بعد، اکیپ شناسایی به فرماندهی او به منطقه باتلاقی جزیره آبادان رفتند. شهید طرحچی با اشتیاق و آمادگی تمام، به نظارت بر موقعیت‌ها پرداخت و در میانه مسیر به یک معدن گوش ماهی برخورد کردند که نقش مهمی در تعیین مسیر جاده ایفا کرد.
در طول شناسایی، شهید طرحچی به حرکات مشکوکی برخورد کرد و به همرزمانش هشدار داد که احتمالاً در حال عبور از خط دشمن هستند. با نزدیک‌تر شدن، مشخص شد آن‌ها در واقع نیروهای ایرانی هستند. این تعامل باعث تقویت روحیه گروه شناسایی شد و آن‌ها به بررسی و ادامه مسیر خود پرداختند.
پس از بازگشت به آبادان و استقبال از نیروهای جهادگر از استان‌های اصفهان و فارس، شهید طرحچی به عنوان مسؤول احداث جاده، ارائه اطلاعات مسیر را بر عهده گرفت و تقسیم وظایف را بین جهادهای مختلف آغاز کرد. این تصمیم شامل شروع کار سه استان از آبادان و چهار استان دیگر از اهواز بود و جهاد خراسان نیز در این راستا شروع به کار کرد.
نقش پیام امام خمینی (ره) در مورد شکستن محاصره آبادان، انگیزه مضاعفی به نیروها بخشید و اهمیت کار را مضاعف کرد. همچنین، در این مقطع نیروهای جهادگر مستقر در آبادان نیز با وجود نداشتن هیچ ارتباطی با عملیات‌های جاده، شناسایی‌های لازم را انجام دادند.
در نهایت، تمام این تلاش‌ها نه تنها به ساخت جاده‌ای استراتژیک انجامید، بلکه اساسی برای همکاری‌های بعدی میان نیروهای جهاد و ارتش بود. پروژه جاده وحدت به عنوان یکی از اولین و مهم‌ترین اقدامات مهندسی-رزمی در شرایط بحرانی جنگ ایران و عراق، نشان‌دهنده همبستگی و وحدت جهادگران در راستای تقویت دفاع از سرزمین‌شان محسوب می‌شود.
عبور از چالش‌های مهندسی و لجستیکی جاده وحدت
در جریان پروژه ساخت جاده وحدت، موانع و مشکلات بسیاری در زمینه تهیه امکانات و مصالح وجود داشت. خاک نامناسب منطقه ساخت‌وساز را در بخش‌هایی دشوار و حتی غیرممکن می‌کرد. کمبود مصالح مورد نیاز برای احداث جاده نیز یکی دیگر از چالش‌ها بود. علاوه بر این، مسئله حمل و نقل نیز با موانعی روبرو بود؛ نبود تجهیزات و کامیون‌های کافی، پیمانکاری با اتحادیه کامیون‌داران را الزامی کرد. همچنین، مناطق باتلاقی و آبراه‌های منطقه مشکلاتی را در عبور تجهیزات مهندسی ایجاد می‌کردند.
با وجود این مشکلات، احداث جاده وحدت بدون وقفه ادامه یافت و بسیاری از موانع با تلاش‌های مسئولان رفع شد. شهید طرحچی به عنوان نیرویی کلیدی در حل این مسائل نقش داشت و تأمین مصالح از طریق همکاری جهاد استان‌ها انجام شد. پس از توافق با کامیون‌داران، عملیات حمل و نقل شن به صورت منظم ادامه پیدا کرد.
در این شرایط، جهاد آذربایجان و تهران نقشه‌برداری و دپوی مصالح را به عهده گرفتند و کار ساخت جاده از آبادان آغاز شد. طول منطقه باتلاقی کاهش یافت و با نزدیک شدن جاده به نیروهای عراقی، حملات هوایی نیز بیشتر شد. مشکلات منطقه باتلاقی با استفاده از آجرهای قدیمی به عنوان لایه اولیه برطرف شد و در نهایت جاده به مرحله پایانی رسید.
جاده وحدت در شکست حصر آبادان
حدود پنج ماه پس از تکمیل جاده وحدت، با همکاری جهاد هفت استان، عملیات ثامن‌الائمه آغاز شد که هدف اصلی آن شکستن حصر آبادان بود. در این عملیات، رزمندگان اسلام توانستند ضربه سنگینی به ارتش عراق وارد کرده و به نتایج تعیین‌شده برسند. در واقع، جاده وحدت به عنوان یک مسیر ارتباطی استراتژیک، نقشی کلیدی در این پیروزی ایفا کرد و امکان انتقال تجهیزات، تدارکات و نیروها را به آبادان فراهم نمود. این جاده به‌عنوان مسیری امن، توانست پشتیبانی لازم برای عملیات آزادسازی آبادان را تضمین کند.
این اقدام هوشمندانه مهندسی، ارتش عراق را به شدت غافلگیر کرد؛ چرا که آنان انتظار چنین توانایی و نیروی مضاعفی را از جهادگران و رزمندگان ایرانی در این مقطع نداشتند. با این حال، نیروهای ایرانی با قدرت معنوی و جسمی بالای خود توانستند عراق را با شکست‌های سختی مواجه کنند.
پلی میان قلب و ایمان
در نخستین هجوم نیروهای ایرانی، توپخانه عراق که بارها و بارها مانع از پیشرفت کار مهندسان جاده شده بود، به خاموشی گرایید. با سقوط آن، نه تنها مسیر باز شد، بلکه تاسیسات اقتصادی و نظامی مهمی نیز از چنگال ارتش بعث رها شد. این عملیات، تنها طی دو روز به سرانجام رسید؛ اما آنچه در پس این پیروزی به چشم می‌آید، اراده‌ای بی‌پایان و عشقی بی‌دریغ به وطن بود. جاده وحدت، تنها مسیری خاکی نبود، بلکه پلی بود میان دل‌های استوار و ایمان‌هایی که هرگز از پای نمی‌افتادند؛ مسیری که به آزادی آبادان و گشودن دریچه‌ای تازه به سوی پیروزی ختم شد.
انتهای پیام/