یادمان قلاویزان

قلاویزان نامی آشنا همراه با خون و حماسه برای رزمندگان دوران دفاع مقدس کشور است این منطقه مرتفع مشهور به مشهد شهدای گرانقدر، محل حماسی ترین عملیات های دوران دفاع مقدس والفجر ۳ و کربلای۱ است و افتتاح این طرح در حد فاصل بزرگراه مرز مهران تا نقطه یادمانی ایثار واقع در ارتفاعات قلاویزان یادهای گرامی بسیاری از خیل ایمانیان را در ذهن ها برانگیخت.

یادمان قلاویزان در 6 کیلومتری جنوب غرب مهران و در مجاورت مرز و ارتفاعات غربی قلاویزان قراردارد. این ارتفاعات از شمال به مهران، از غرب به زرباطیه عراق، از شرق به ارتفاعات آب زیادی و از جنوب به دشت حصان عراق محدود می‌شود. اهمیت این ارتفاعات که به نوعی نزدیک ترین اوردگاه دفاع مقدس به بغداد محسوب می شد به گونه‌ای است که در ان مقطع گفته می شد مهران متعلق به کسی است که قلاویزان را در اختیار داشته باشد همانطور که تسلط بر بلندای ان تهدید جدی نظامی برای نقاط مرکزی عراق محسوب می شد بر این مبنا نیروهای عراقی در آغاز جنگ تحمیلی،این ارتفاعات را اشغال و با ایجاد میادین مین، سنگرهای فراوان، کانال‌ها و بشکه‌های انفجاری، مواضع خود را مستحکم کردند. ارتش عراق برای تامین امنیت یگان های خود و پدافند مطمئن ، حجم وسیعی از موانع مصنوعی شامل میادین مین متنوع ، سیم های خاردار در اشکال مختلف ، کانال های ضد نفر و ضد تانک و سنگرهای کمین ایجاد کرده بود. اما با ایثار و رشادت‌های بی مثال رزمندگان در جریان عملیات کربلای1 در 10 تیر 1365، ارتفاعات قلاویزان پس از 6 سال آزاد شد.

ده‌ها شهید سرافراز از لشکر 41 ثارالله و لشکر 11 امیرالمؤمنین (ع) در جریان دو عملیات مذکور در آن به شهادت رسیده‌اند. این نقطه حماسی در سال 1373 به وسیله شهید کاظم فتحی زاده شناسایی و معرفی شد. این شهید گرانقدر خود در روز ۲۵ اسفند ۱۳۷۸هنگام خنثی کردن مین در همان ارتفاعات قلاویزان بر اثر انفجار مین به شهادت رسید. سال 1385 در جریان ساخت نمازخانه در یادمان، پیکر مطهر دو شهید گمنام کشف و یکی از پیکرها در یادمان خاکسپاری شد.