شیوا سجادی خاطرات ایران ترابی را در 416 صفحه نگاشته است. ایران ترابی اسفندماه 1334 در شهرستان تویسرکان از توابع استان همدان به دنیا آمد. علاقة او به تحصیل باعث شد در برابر مشکلات پیش رویش بایستد و با وجود چند سال ترک تحصیل با هدف خدمت به مردم، وارد کار درمان شود. این انگیزه در دورة انقلاب و سالهای دفاعْ صورت ایثارگرانه به خود گرفت.
کتاب «خاطرات ایران» متشکل از 22 فصل، گوشههای از زندگی این دلاورزن را کامل میکند. فصول ابتدایی کتاب گزیده‌اي است از خاطرات دوران کودکی او، دهههای 30 تا 50 که بیشتر صرف تلاشهای او برای کسب تخصص در زمینة مامایی و کمک به زنان روستایی میشود. با مهاجرت ایران ترابي به تهران، در سال 57، برگ تازهای از زندگی او ورق میخورد.
دوران دفاع مقدس که فرامیرسد کتاب حال و هوای تازهای پیدا میکند. او جزو اولین گروه پزشکی است که به مناطق جنگی اعزام میشود. شرایط سخت جنگ از او یک تکنیسین بیهوشی زن میسازد که در سن چهل و چند سالگی اگر همة مردها بسیج شوند، نمیتوانند کار او را انجام دهند.
به گفتة شیوا سجادی، تدوینگر کتاب، آغاز مصاحبه و تحقیق پیرامون روایتهای ترابی به سالهای 83 و 84 برمیگردد و حاصل آن؛ حدود پنجاه ساعت مصاحبة ضبط‌شده. با این حال، تا آخرین مراحل و پيش از سپردن کار به دست نشر، که انتخاب و گویا کردن عکسها بود، فرصت پرسش و واکاوی محفوظات ذهنی راوی از دست داده نشد تا اطلاعات تازهافزوده و مستند ايران ترابي فضای روشنتری را پیش روی مخاطب بگشاید.
مصاحبة تکمیلی، ایجاد فاصلة زمانی برای درگیر شدن ذهن راوی با گذشتههای به نسبت دور، مرور چندبارة موضوعات مطرح‌شده، تلاش برای یافتن برخی شخصیتهای ذکر‌شده در حوادث، گفت‌وگو با برخی رزمندگان و کادرِ درمان همدوره با ترابی، و بهرهمندی از کتابهایی مانند «دشت آزادگان در جنگ» و «کارنامة توصیفی عملیاتهای هشت سال دفاع مقدس» کمک مؤثری در روشن شدن حوادث آن دوره بود.
