مهربانِ جبهه‌ها (غلامعلی مهربان که بود؟)
غلامعلی مهربان که بود؟
“ای کاش می‌توانستیم واقعیات تاریخ را آن چنان که بوده، ترسیم کنیم. افسوس که کسی نه می‌تواند واقعه را آن طور که بوده بازگو کند، و نه می‌تواند آن را به تصویر بکشد.
تاریخ شفاهی جبهه و جنگ هم، تنها گوشه‌ای از یک مقطع زمانی و مکانی را می‌تواند بیان کند؛ چراکه مستندهایی که از تاریخ جنگ نشان داده می‌شود، تنها بخشی از آن هستند.”
این سخن از زبان حاج غلامعلی مهربان جهرمی است که درفروردین ماه سال 1391 به تحریر در آمده است.
گلف (پایگاه منتظران شهادت)، این بار به رشادت‌های معلمی شجاع و دلسوز پرداخته است که در جبهه‌های جنگ، نه تنها یک معلم رزمنده، بلکه مُبلِّغی فرهنگی نیز به شمار می‌آمد.
حاج غلامعلی مهربان که در سال 1311 در شهرستان جهرم دیده به جهان گشوده است، در طی دوران عمر ارزشمند خود، از گذشته تا حال، همواره در موقعیتهای گوناگون و آینده‌ساز کوشیده است، تا بتواند نقش مهمی را در پیشرفت کشور ایفا نماید.
او علاوه‌بر فعالیت‌های مختلف در دورۀ پیش از انقلاب، در دورۀ جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز، با تعلیم و تربیت شاگردانِ رزمنده‌اش، خدمات ارزنده‌ای را به ایران تقدیم کرد.
یکی از فعالیت‌های جالب و شنیده نشدۀ آقای غلام علی مهربان، عملی کردن تصمیم سختِ تاسیس اولین دبیرستان در جبهه بود که با وجود مخالفت‌های بسیار از سمت صاحب‌نظران، تحقق یافت. اگر شما عزیزان به کسب اطلاعات در خصوص اولین دبیرستان در جبهه، علاقمند هستید، می‌توانید این مطلب را اینجا مطالعه نمایید.
فعالیت‌های شنیدنی آقای مهربان
غلامعلی مهربان، که از همان سن کم به تحصیل علاقۀ وافری نشان می‌داد، پس از طی کردن دوران تحصیل خود، مدت کوتاهی در شرکت نفت آبادان مشغول به کار شد.
آشنایی او با فعالیت‌های سیاسی، زمانی شکل گرفت که آیت الله کاشانی و دکتر مصدق، مبارزات و فعالیت‌های گسترده‌ای را برای ملی شدن صنعت نفت در پیش گرفته بودند اما، زمانی که اختلاف جدی میان آیت الله کاشانی و دکتر مصدق شکل گرفت، در جریان انحلال مجلس، حمایت همه جانبۀ خود را از آیت الله کاشانی اعلام کرد.
پس از آن، آقای مهربان، تحصیلات حوزوی خود را آغاز کرده و سپس وارد دانشسرای مقدماتی جهرم گشت و بعد از کودتای 28 مردادماه سال 1338، درکنار فعالیت‌های انقلابی ضد رژیم پهلوی، در مناطق روستایی شهرستان‌های جهرم و لارستان، به تدریس پرداخت و جهت ادامۀ تحصیل، راهی دانشسرای عالی تهران گشت.
تحصیلاتش در شهر تهران، با شروع جرقه‌های انقلاب اسلامی مقارن گشته بود و همین امر باعث شد تا از نزدیک در جریان حوادث متعدد آن زمان، علی‌الخصوص لایحۀ انجمن‌های ایالتی و ولایتی قرار گیرد. بنابر این در قیام 15 خردادماه سال 1342، مشارکتی فعال داشت و بعد از انتخاب امام خمینی (ره) به عنوان مرجع تقلید، فعالیت‌های سیاسی‌اش، در حمایت از امام (ره)، وارد مرحلۀ جدیدی شد.
غلامعلی مهربان در سال 1343، در رشتۀ آموزش ابتدایی مشغول شد و سپس حرفۀ معلمی در سِمَت راهنمای تعلیماتی دبستان‌ها را در پیش گرفت. از آنجایی که فعالیت‌های انقلابی را به طور جدی دنبال می‌کرد و به شهرهای مختلف سفر می‌کرد، از این فرصت به نحو احسن، جهت تبیلغ و تبیین بیشتر حکومت اسلامی و حمایت از امام خمینی (ره)، استفاده کرد؛ البته او در این مسیر، بارها و بارها توسط ماموران رژیم بازداشت شد و مورد شکنجه و بازجویی قرار گرفت.
از جمله اقدامات ارزشمند و مهم او در دوران پیش از جنگ تحمیلی، می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- تشکیل کلاس‌های قرآنی و تبلیغ مرجعیت امام خمینی (ره) در مدارس و محافل عمومی جهرم
- سخنرانی‌های افشاگرانه
- عضویت و خدمت در کمیتۀ مرکزی انقلاب
- تاسیس حزب جمهوری اسلامی
- مبارزه با فعالیت‌های سازمان مجاهدین خلق
- عضویت در هیئت موسسین سپاه جهرم
- مدیرکل تربیت معلم کشور (به پیشنهاد شهید رجایی)
- مدیرکل آموزش عشایر (به درخواست شهید باهنر)
فعالیت‌های ایشان در دوران جنگ تحمیلی، عجیب و باورنکردنی است. با آغاز جنگ تحمیلی، حکم ماموریت بررسی مسائل فرهنگی جبهه و جنگ، به آقای غلام علی مهربان ابلاغ شد و از این رو، بی درنگ راهی مناطق عملیاتی گشت. ضمن اینکه او در خط مقدم جبهه و عملیات‌های مختلف شرکت نموده بود، اقدامات مهم و قابل توجهی همچون تاسیس اولین دبیرستان برای تحصیل دانش آموزان رزمنده، برگزاری امتحانات نهایی در جبهه، تاسیس مجتمع آموزشی رزمندگان و گسترش طرح ادامه تحصیل رزمندگان در سراسر کشور را نیز، در کارنامۀ خود به ثبت رسانده است.
ایشان در گفتگویی با پایگاه خبری جماران، خاطراتی در خصوص اولین حضور در جبهه در کنار شهید قاسم سلیمانی، را اینگونه روایت کرده‌اند:
« اوایل دفاع مقدس، سال 1359 که مشرف شدم، ایشان فرمانده گردان بود. در عملیات آزادسازی بستان مجروح شد و مدتی را در جبهه حضور نداشت. بعد که مجددا برگشت و آمد آنجا تا اینکه ارتقای مقام پیدا کرده و به فرماندهی لشکر ثارالله(س) رسید.
سفر اولی که به جبهه مشرف شدم، از طرف مرحوم شهید باهنر بود. من مدیرکل آموزش و پرورش عشایر بودم، آن زمان که شهید باهنر وزیر آموزش و پرورش بود، از طرف ایشان مأموریت پیدا کردم که یک گشتی در تمام جبهه‌های شمال غرب و جنوب غرب بزنم و وضعیت فرهنگی جبهه را بررسی‌کنم. در وهله اول منظور این بود که تحصیل دانش آموزان چه وضعی دارد و خود دانش آموزان که الآن تعطیل شده‌اند، چه وضعی پیدا کرده‌اند. یک ماهی طول نکشید و برگشتم خدمت‌شان گزارش دادم.
در سفرهای بعدی که مشرف شدم، برای فعالیت فرهنگی یا تبلیغاتی بود که در جبهه حضور داشتم تا موقع قبول قطعنامه. البته به خاطر مسئولیت‌هایی که در شهرم داشتم، مثل همین که عرض کردم: مدیرکل و بعضی اوقات، رئیس آموزش و پرورش بودم، با اینکه آنجا هم مسئول تبلیغات تیپ المهدی بودم، در عین حال، می‌آمدم سر هر ماه، اسناد مالی و لیست حقوقی و… امضا می‌کردم و بعد دوباره برمی‌گشتم.
در این سفرها امکان اینکه ما با حاج قاسم سلیمانی دائم در کنار هم باشیم، نبود؛ چون او در لشکر دیگری بود و من در لشکر دیگر. فقط در جلساتی که گاهی برای تمهید مقدمات عملیاتی که قرار بود انجام بشود، تشکیل می‌شد، همدیگر را می‌دیدیم.
مثلا در عملیات والفجر مقدماتی که تمام فرماندهان جبهه و جنگ جمع شده بودند و آنجا توضیحاتی برای عملیاتی که قرار بود انجام بشود، می‌دادند، یا در میانه عملیات کربلای 5 که تیپ المهدی با تیپ دوم لشکر 21 (لشکر حمزه)، تلفیقی عمل می‌کردند، آنجا حاج قاسم هم بود و این طوری خدمت‌شان می‌رسیدی»
این رزمندۀ معلم، که فرزندش را نیز در راه حفظ خاک وطن تقدیم نموده است، ضمن تمام فعالیت‌های اثر گذار خود، در سرودن شعر نیز تبحر دارد.
همینطور، کتابی از او با نام “آقای مهربان”، به نویسندگی آقای وحید کارگر جهرمی به انتشار رسیده است که دارای 400 صفحه و در قالب خاطرات حجت‌الاسلام حاج غلامعلی مهربان از انقلاب اسلامی تا پایان جنگ تحمیلی، عکس‌ها و اسناد جمع آوری و منتشر گشته است. این کتاب در مهرماه سال 1392، توسط حوزۀ هنری فارس، در شهرستان جهرم رونمایی شده است.
برگرفته از کتاب آقای مهربان
انتهای پیام/