نقش اصناف در جنگ تحمیلی 8 ساله، چه بود؟
نقش اصناف در جنگ تحمیلی
گلف (پایگاه منتظران شهادت)، قصد دارد این‌بار نقش اصناف در جنگ تحمیلی را بررسی کرده و هرچند مختصر، به عملکردهای ارزشمند آن اشاره نماید.
یکی از موثرترین و پایدارترین قسمت‌های اقتصادی کشور، اصناف است؛ چرا که اصناف، همواره یکی از سازمان‌های مردمی است که به عنوان یک بخش گستردۀ اقتصادی، نقش ارزشمندی را در هر دوره به ویژه جنگ تحمیلی ایفا نموده است.
یکی از مهم‌ترین خدمات اصناف، حمایت از کسب و کارهای کوچک و غیر وابسته به دولت است که بعد از نفت، بزرگترین بخش اقتصادی کشور به شمار می‌رود.
در تاریخ 10 بهمن ماه سال 1361، حسینیه جماران، امام خمینی(ره) در جمع نمایندگان اصناف و بازاریان تهران و سراسر کشور، با موضوع لزوم حمایت بازار از دولت در قضیۀ جنگ، سخنرانی جامع و قابل تاملی کردند.
بخش‌هایی از سخنرانی امام (ره) در تقدیر از اصناف و بازاریان و حمایت آنان از جنگ تحمیلی، به شرح زیر است:
«من امروز باید یک مقدار راجع به بازار صحبت کنم، یک مقدار هم راجع به دولت. آنکه راجع به بازار است، همه می‌دانیم، می‌دانید که بازار یکی از قشرهای عظیم متعهد به اسلام و در هر غائله‌ای که برای اسلام پیش آمده است، این بازار است که پیشقدم است.
این بازار است که از اوّل، پشتوانۀ احکام اسلام بوده است و حالا هم هست و ان شاء الله بعدها هم خواهد بود.
در این جنگ هم، بازار، هم در جبهه و هم در پشت جبهه خدمت کرد. و الآن هم باز، بازار است که خدمت می‌کند و از اسلام عزیز و از جمهوری اسلامی نگهداری می‌کند.
این اصناف محترم، این بازاری‌های محترم، این‌ها می‌توانند مبارزه کنند با گرانفروشی، با اینکه اجناس را به قیمت ارزان‌تر بفروشند. آن مقدار که گیرشان آمده، اگر اجناس را به قیمت ارزان بفروشند، محتکرین کنار می روند، نمی‌توانند نگه دارند.
در یک همچون وقتی که همه چیز ما، در معرض خطر است، ما حق داریم که بنشینیم هی گله کنیم از که اینکه مثلاً فلان چیز کم است، فلان چیز زیاد است؟ مسئله بالاتر از این معنایی است که من و شما خیال کنیم؛ مسئله، مسئلۀ امریکا است نه مسئلۀ صدام. مسئلۀ فرانسه هست، مسئلۀ شوروی است.
از آن طرف، دولت آن مقداری که می‌تواند باید خدمت کند، آن قدری که توان دارد باید خدمت کند به بازار و به مستمندان و به دیگران.»
رشادت و دلاوری اصناف در جنگ تحمیلی
از نقش اصناف در جنگ تحمیلی و پیروزی انقلاب، نباید غافل بود. برای مثال، اصناف و بازاریان، از زمان آغاز مبارزات مردمی علیه رژیم پهلوی، تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از قشرهایی به شمار می‌آمدند که در تمام این مبارزات حضور داشته و با حمایت همه جانبه از مردم، از هیچ تلاشی دریغ نکردند.
نقش اصناف در جنگ تحمیلی به قدری مهم بوده است که اگر این نهاد مردمی نبود، شاید هیچگاه سرنوشت جنگ مشخص نمی‌شد.
بر اساس صحبت مسئول سازمان بسیج اصناف، اگر در دوران جنگ، اصناف در صحنه، حضور پیدا نمی‌کردند، یگان‌ها قدرت حمل مجروحین به عقب را نداشتند. بنابر این، از سهم اصناف در این جهاد وسیعِ 8 ساله نمی‌توان به سادگی گذشت. نا گفته نماند که بسیاری از این افراد نیز بعد از رشادت و دلاوری در جبهه‌های جنگ، شهد شیرین شهادت را نوشیدند و به فیض عظیم شهادت، نائل آمدند.
وزارت کار و رفاه اجتماعی، مانند دیگر تاسیسات اداری، در دوران بغرنج و طاقت فرسای جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تمام توان خود را در قسمت‌های مختلف به کار بست و در دوران دفاع مقدس، استقامت و رشادت را به یادگار گذاشت.
اصناف و بازاریان، نه تنها با مال، بلکه با جان و نهایت توانِ خود، یاریگر جبهه‌های جنگ بودند.
در زمان حمله عراق به مرزهای ایران، مردم انقلابی و متدین بازار، نمی‌توانستند در قبال مسائل اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشور، بی اعتنا باشند. وجود 11 هزار شهید اصناف در جنگ تحمیلی، به خوبی بر این مسئله گواه است. این دلیران، امروزه در شمار شهدایی هستند که برای دفاع از خاک کشور، با اراده‌ای استوار، رهسپار جبهه‌های نبرد شدند. از این رو، اصناف، از جایگاه پر اهمیت و منحصر به فردی در تحولات اجتماعی برخوردار است.
رئیس اتاق اصناف ایران، در خصوص نقش اصناف در جنگ تحمیلی اینگونه بیان کرده است:« اصناف در دوران جنگ تحمیلی با استقرار نیروهای فنی در جبهه‌های جنگ نقش مهمی ایفا کردند و هم‌دوش رزمندگان به مقابله با دشمن پرداختند.»
عملکردهای اصناف در جنگ تحمیلی
ارسال کاروان‌های تدارکات، پشتیبانی فنی و .. از جمله کارهایی بوده است که اصناف با حضور خود در جبهه‌ها رقم زدند. در ادامه به این عملکردها بیشتر می‌پردازیم.
اصناف در همه شهرهای مرزی حضور داشتند. خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و.. . آنان علاوه‌بر اینکه تا حد توان، نیازهای جبهه وجامعه را فراهم می‌کردند، بلکه با حضور خود، باعث تقویت روحیه رزمندگان و مردم می‌شدند.
از عملکردها و اقدامات ارزشمند اصناف در جنگ تحمیلی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
– حضور مستمر و داوطلبانه در جبهه‌های جنگ برای مبارزه با دشمن
– احداث حمام صلواتی برای رزمندگان، در برخی از واحدهای صنفی
– فراهم آوردن تلفن‌‌های محل کسب خود، جهت تماس رزمندگان با خانواده
– ایجاد ایستگاه‌های صلواتی برای پذیرایی از رزمندگان
– ایجاد استراحتگاه برای رزمندگان
– جمع آوری و ارسال کمک‌های اصناف، از مواد غذایی تا پوشاک و پتو و..
– تهیه آمبولانس و خودرو برای اهدا به جبهه
– احداث آشپزخانه در نزدیکی خطوط نبرد
– ایجاد و راه اندازی تعمیرگاه‌های موتور و اتومبیل در خط مقدم جبهه و پشت جبهه
ستاد پشتیبانی جنگ، به دستور چه کسی تاسیس شد؟
بعد از آغاز حمله دشمن بعثی به مرزو بوم ایران، به دستور آیت‌الله خامنه‌ای که در آن زمان ریاست جمهور را به عهده داشتند، تشکیل شد.
در ابتدای امر، هدف اصلی این ستاد، جذب و شناسایی نیروهای فنی عضو اتحادیه‌‌ها و تعاونی‌های صنوف تولیدی، و اعزام آن‌ها به جبهه برای انجام خدمات فنی بود.
این ستاد در طول جنگ تحمیلی موفق شد تا با حضور مستمر در جبهه‌ها، کمبود ماشین آلات و قطعات ضروری و مورد نیازرا تا حد توان بر طرف کند. ساخت و تولید قطعات اختراعی که مورد احتیاج عملیات‌ها، جنب و جوش بسیاری را به جبهه‌ها اهدا کرده بود.
برخی از شهدای شاخص اصناف در جنگ تحمیلی
• شهید غلامحسین دیده‌بان محل تولد اردبیل
در سال 1309 در شهر اردبیل متولد گشت و پس از رشادت‌های بسیار، در سال 1366 در جریان عملیات کربلای 8 به یاران شهیدش پیوست. رستۀ صنفی این شهید بزرگوار، فروش لوازم خانگی بود.
بخشی از وصیت نامه این شهید والا مقام به شرح ذیل است:
آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی، فرمانده کل قوا، نخست وزیر، روحانی‌ها «واعتصموا بحبل الله جمیعا ولاتفرقوا» باهم تفاهم نمایید. مردم از مال و جان گذشته، هفتاد هزار شهید و صدها هزار نفر مجروح و معلول دادند تا این انقلاب به ثمر برسد. حرف‌های ضد و نقیض را به رادیو و تلویزیون نکشید دنیا به انقلاب ما چشم دوخته است.
• شهید علیرضا فرخ
در سال 1344 در شهر تهران دیده به جهان گشود. او که در سال 1362 و جریان عملیات والفجر 4 (پنجوین) به شهادت رسید، در رستۀ صنفی آهن فروشان قرار داشت. بخشی از وصیت نامه این شهید بزرگوار به شرح ذیل است:
اگر از دوری من ناراحت شدید، به یاد امام حسین(ع) و یاران و خاندانش، ناراحتی خود را رفع کنید و برای حسین(ع) گریه و عزاداری کنید. مسئله بعدی اینکه طبق رهنمود امام عزیزمان، مساجد، این سنگرهای علم و ایمان را هیچگاه خالی نکنید.
• شهید نوازالله رنجبر
در سال 1328 در شهر شیراز متولد گشت و در سال 1364 در منطقه عملیاتی فاو، درحالی که 35 سال سن داشت، در رستۀ صنفی صافکاری، به فیض عظیم شهادت نائل آمد. بخشی از وصیت نامه این شهید، این چنین است: آرزویم رسیدن به جوار رحمت او و بخشش گناهان است و با رضای قلب و شوروشوق، به سوی جبهه شتافته‌ام و هدفم نجات اسلام و حفظ و حراست از دستاوردهای انقلاب است و نابودی دشمنان..
ملت عزیز را دعوت می‌نمایم به حمایت از رهبر عزیز و فرماندۀ کل قوا و بودن در صحنه و فراموش نکردن جبهه و شهدای گران‌قدر.
برگرفته از ویژه‌نامه نقش اصناف در دفاع مقدس، 1399
انتهای پیام/