6 فیلم واقعی از دفاع مقدس
«این فیلم براساس واقعیت ساخته شده است!»، شاید این عبارت شگفتانگیزترین جمله خبری باشد که مخاطب فیلم را به سمت دیدن آن سوق میدهد.
یک واقعیت و تجربه از آنچه که زمانی برای شخصی حقیقی اتفاق افتاده و بستری فراهم شده است که داستانی رئال او روی پردهی سینما روایت شود. آثاری که قصه آنها زمانی، جایی بیرون از ضمیر و فکر نویسنده توسط کسی تجربه شده، قطعا ذهن مخاطب را طور دیگری مجذوب خود میکند، چراکه آدمها ذاتا خواستار لمس و شنیدن تجربیات بکر یکدیگراند و یقینا آنچه از دل برآید، بر دل مینشیند.
در این گزارش گلف به فیلمهایی با ژانر دفاع مقدس میپردازد که همگی بر اساس واقعیت ساخته شدهاند.
درخت گردو
اولین فیلم جالب توجه «درخت گردو» است؛ داستان درخت گردو در سه بازهی زمانی یعنی سالهای 66، 83 و 95 روایت میشود که بر حسب داستان واقعی و تلخ فردی رنج کشیده از ختهی کردستان به نام «قادر مولان پور» است. در این اثر خانوادهای ساکن در شهر مرزی سردشت به ناگهان خود را وسط یک بمباران شیمیایی عظیم میبینند که به «بمباران شیمیایی سردشت» مشهور است.
در درخت گردو، «پیمان معادی» نقش شخصیت اصلی داستان را برعهده دارد و خانوادهاش در خلال این جنایت بزرگ دچار مشکلات عدیدهی بسیاری میشوند و هر سکانس از فیلم قابلیت این را دارد تا مخاطب را به شدت متاثر کند.
این فیلم به دست محمد «حسین مهدویان» ساخته شده است و اکنون دو سیمرغ بلورین را به خود اختصاص داده است.
ایستاده در غبار
«ایستاده در غبار»؛ فیلمی با مضمونِ زندگی «حاج احمد متوسلیان» از دوران کودکی تا سالهای حضور او در جبهه است و فیلمنامهی آن را «محمد حسین مهدویان» به نگارش درآورده و خود نیز آن را کارگردانی کرده. در سیوچهارمین جشنوارهی فیلم فجر ایستاده در غبار توانست علاوه بر سه سیمرغ، جایزهی ویژهی کارگردانی نگاه نو و سیمرغ بلورین بهترین جلوههای ویژهی میدانی را از آن خود کند.
راز اعطای جوایز به چنین اثری در این است که نشانی از غلو و زیادهگویی در آن دیده نمیشود و زندگینامهی یک قهرمان حقیقی را بسیار شبیه به واقعیت نقل میکند.
تنگهی ابوقریب
«تنگهی ابوقریب» فیلمی است به کارگردانی «بهرام توکلی» و تهیهکنندگی «سعید ملکان» که با رویکردی متفاوت از جنگ، داستانی حقیقی را از دفاع «گردان عمار یاسر» از «لشکر 27 محمد رسول الله» در برابر لشکرکشی رژیم بعثی عراق برای عبور از تنگهی «ابوقریب» را به تصویر میکشد. هر چند انتقادهایی به تنگهی ابوقریب وارد است اما فضاسازی و جلوههای خاص این فیلم آن را به یکی از آثار درخور توجه در دفاع مقدس تبدیل کرد. همچنین این اثر با دریافت یازده سیمرغ بلورین پیشتاز سیوششمین جشنوارهی فیلم فجر شد.
تنگهی ابوقریب یک ویژگی متمایز از سایر آثار دفاع مقدس دارد و آن روایت قصهی زندگی انسانهای معمولی است که مبدل به شهدای آسمانی شدند و دانشگاه جبهه از آنان انسانی متفاوت ساخت!
چ
فیلم «چ» ساختهی «ابراهیم حاتمی کیا» است و او برای ساخت این فیلم به سراغ یکی از شاخصترین اشخاص جنگ یعنی «مصطفی چمران» رفته است و در فیلم تنها دو روز از فصل کامل زندگی وی را در درگیری پاوه به تصویر میکشد.
گفتنی است که «چ» برندهی شش سیمرغ بلورین در سیودومین جشنوارهی فیلم فجر شد.
23 نفر
اثری به کارگردانی «مهدی جعفری» که برای نخستین بار در سیوهفتمین جشنوارهی فیلم فجر به اکران درآمد. این فیلم سینمایی اقتباسی از خاطرات 23 نفر از رزمندگان نوجوان ایرانی است که در جریان جنگ تحمیلی ایران و عراق در سال 61 حین اجرای عملیات «بیتالمقدس» به اسارت نیروهای حزب بعث درآمدند و در حالی که همگی سنی مابین 13 تا 17 سال داشتند برای حضور در بازیهای سیاسی صدام به ناچار سر از کاخ او درآوردند.
این فیلم نیز مانند دیگر آثار مذکور جوایز بسیاری را به خود اختصاص داد و سازمان یونسکو آن را به عنوان فیلم متخب سال 2019 اعلام کرد.
روز سوم
«روز سوم» ساختهی محمد حسین لطیفی و محصول سال 85 است و داستان این فیلم برداشت آزاد از یک ماجرای واقعی را برای مخاطب به همره دارد و به عبارتی پایان آن باز محسوب میشود. روز سوم روایتی است از سمیره و رضا؛ خواهر و برادری که همپای باقی مردم در حال مقاومتند و سعی در برهمزدن حلقهی محاصرهی دشمن دارند. در این میان پای سمیره میشکند و چارهای جز پنهان شدن یا فرار پیش پای او باقی نمیماند. همچنین حضور یک ایرانی در لباس شخصی عراقی از جمله جذابیتهای بصری این ماجرا به شمار میآید که خود عامل اصلی گیرایی این اثر است.
موقع نگاه کردن به این سبک از آثار، میتوانید مدام به خودیشتن یادآور شوید که آنچه روی پردهی سینما در حال اکران است، روزگاری در دنیای حقیقی رخ داده و اکنون شما نیز واقف هستید که داستان را با تمام وجود درک کنید. خواه یک درام تاریخی باشد وخواه قصهای معمایی از زیستن شخصی مشهور، اصلا تفاوتی نمیکند. تنها عنصری که حائز اهمیت است، حسی است که بین شما و این قصهها برقرار میشود. نوعی از احساسات که، پیش از این توسط انسانی مشابه خودتان ادراک شده است.