هویت با تکیه بر عناصر اولیۀ تمایز و تشابه، از مفاهیم کارکردی و مهم در زندگی فردی و اجتماعی به حساب می آید.
واژۀ هویت در لغت نامه دهخدا «تشخص» معنا شده که میان حکما و متکلمان مشهور است و در زبان خارجی هویت (identity) از ریشۀ لاتین identitas که از idem به معنای «مشابه و یکسان» به کار میرود.
این واژه در ذات خود مفاهیم تشابه و تمایز را به ذهن متبادر میکند؛ به عبارت دیگر، هویت وجه تمایز میان من و ما با دیگران است و ناظر بر تعلقات اساسی و نهادی شده در فرایند جامعه پذیری فرد از مشخصههای فردی و اجتماعی مربوط به خود در مقابل دیگران است.