در فصل اول “محیط بین المللی” بررسی شده است و ساختار نظام بین الملل در زمان وقوع جنگ ، تعامل انقلاب اسلامی با نظام بین الملل و کنشگران اصلی آن ، بیان شده است. از مطالب مهم فصل اول می توان به این موارد اشاره کرد :تسخیر سفارت امریکا ، واقعه طبس ، کودتای نوژه و … .
در فصل دوم استراتژی نظامی عراق را مورد بررسی قرار گرفته است. این که توانایی نظامی عراق چه بوده؟ ، چه نوع استراتژی را انتخاب کرده ؟، چه اهدافی را از حمله به ایران در سر داشته؟ وبا چه تواناییهایی و از چه محورهایی حمله کرده است.
در فصل سوم، ” بحران داخلی و مسئله جنگ” توصیف و تحلیل شده است.قسمتی از بیانات امام در این فصل چنین آمده است : ” ما امروزه گرفتار قلمهایی هستیم و گرفتار زبانها هستیم و گرفتار بعضی گروهها که مسلح هم هستند . ما گرفتار بعضی اشخاص هستیم که کنار نشسته اند و…. و قلم ها را در دست گرفته اندو اشکال می کنند و کار شکنی می کنند.”
در فصل چهارم ،استراتژی نظامی ایران واکاوی شده است . در این فصل وضعیت نیروهای مسلح شامل ارتش ، سپاه و بسیج آورده شده و همچنین استراتژی نظامی ایران از زمان تجاوز عراق تا قبل از عملیات ثامن الائمه بررسی و تحلیل شده است. مباحث این فصل امکان مقایسه تحول و استراتژی نظامی ایران را که پس از عملیات ثامن الائمه بوجود آمد را فراهم می کند.
فصل پنجم شامل شرح و بررسی عملیات در پنج مبحث است : ابتدا موقعیت جغرافیایی منطقه عملیات بررسی گردیده تا روشن شود که عملیات در چه منطقه و با چه ویژگیهای جغرافیایی اجرا شده است.در بحث دوم چگونگی محاصره آبادان و اشغال شرق کارون در بدو تجاوز ارتش عراق به ایران در نیمه دوم مهرماه 1359 بازگو شده است.طراحی عملیات بحث بعدی این فصل است که دلایل انتخاب شرق کارون ، عوامل موثر در طراحی عملیات و طرح مانور ، مهمترین موضوعات آن است . در بحث چهارم آماده سازی زمینه اجرای عملیات بیان گردیده است. سرانجام نیز شرح عملیات و چگونگی عقب راندن و آزاد سازی شرق کارون و در نتیجه شکستن محاصره آبادان آمده است.
فصل پایانی ، تحول در راهبرد نظامی ایران تجزیه و تحلیل شده است . به نظر نگارندگان ،این تحول استراتژی ایران از عملیات ثامن الائمه آغاز و تا قبل از عملیات خیبر ادامه داشته است و الگوی عملیات ثامن الائمه، در تمام نبردهای این دوره از عملیات طریق القدس در آذرماه1360 تا عملیات والفجر1 در سال 1362 مورد اهتمام و طراحی و اجرا بوده است.
این کتاب به همت آقایان سید یحیی صفوی و حسین اردستانی نوشته شده است.
چاپ اول کتاب “مبدا تحول در استراتژی نظامی ایران عملیات ثامن الائمه ” در قطع رقعی و در 365 صفحه و با شمارگان 2000 نسخه به چاپ رسیده است و در همان سال چاپ دوم آن نیز منتشر شد.
این کتاب در دهمین دوره جایزه کتاب فصل جمهوری اسلامی ایران، در تابستان 1388، به عنوان کتاب برگزیده این دوره معرفی گردید.
