عملیات قدس 5

تاریخ شروع:

1364/05/15

تاریخ پایان:

1364/05/15

نیرو های عمل کننده:

سپاه

رمز عملیات:

یا علی ابن ابیطالب

قدس 5

” با وجود رسانه‌ای شدن پیروزی و کسب موفقیت رزمندگان اسلام در عملیات قدس 5، اما رسانه‌های دشمن، این اخبار را کذب و منکر اتفاقات روی داده در هور شدند”

به منظور تکمیل پیروزی‌های قدس 1 و 2 عملیاتی با عنوان ، قدس 5 توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طراحی گردید. این عملیات در جبهه جنوبی هورالهویزه، توسط تیپ الغدیر یزد و با رمز ” یا علی ابن ابیطالب  در تابستان سال 1364 انجام گرفت.

طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در جهت تصرف پاسگاه “الیج” در هورالهویزه و نزدیک شدن به منطقه “البیضه” قرار بر این شد سه تیم تخریب، غواصی و شناسایی به عنوان پیشقراول ضمن پاکسازی آبراه‌ها و گذشتن از سیم خاردار، مین‌ها و بشکه‌های انفجاری، پس از غافلگیری بعثی‌ها، خط دشمن را شکسته و بعد از تکبیر گفتن کل منطقه را تصرف کنتد.

شروع عملیات

طبق برنامه‌ریزی های صورت گرفته برای رسیدن به خط دشمن، نیاز بود حرکت را از سه محور امام علی، حمزه سیدالشهدا و حضرت رسول آغاز کنند.

حرکت از محور حضرت رسول و حمزه سیدالشهدا دو ساعت، و از محور امام علی سه ساعت تخمین زده شده بود. قرارگاه سلمان ساعت 21 در روز 15 مرداد را برای شروع در نظر گرفته بود که پس از کسب آمادگی‌های لازم، نیروهای تکاور خودی در ساعت ۱۸ تا ۱۹ روز ۱۵ مرداد ۱۳۶۴ حرکت خود را آغاز کردند.

1-محور امام‌علی (ع)

به دلیل طولانی بودن مسافت در این محور، نیروها در ساعت 18 حرکت را آغاز کردند اما به دلیل تاخیر در اعلام آمادگی خود به دو محور دیگر و پس از پیگیری‌های چندین ساعته‌ی فرماندهان تیپ در محورهای دیگر، عملیات ساعت 11 شب با اعلام رمز یا علی ابن ابیطالب” درگیری آغاز گردید.

2-محور حضرت رسول (ص)

با توجه به کوتاه بودن مسافت در این محور، با شنیدن رمز عملیات سه غواصی که به نزدیکی پاسگاه دوم الیج رسیده بودند، پس از نیم ساعت درگیری، با کمک نیروهای دیگر موفق به تصرف پاسگاه شدند.

پس از اینکه تا حدودی از سقوط پاسگاه اطمینان حاصل کردند با گفتن تکبیر، نیروهای تک‌ور که منتظر اشاره از طرف غواصان بودند خود را به پاسگاه رساندند و با درگیری مختصری آنجا را پاک‌سازی و به تصرف خود درآوردند.

3-محور حمزه سیدالشهدا

نیروها که در این محور مسافت کمتری را نسبت به محور امام علی باید پشت سر می‌گذاشتند، پس از گذراندن پاسگاه‌های خودی وارد مسیر اصلی شده و به نزدیکی دشمن رسیدند. اما غواصانی که در حال حرکت در این محور بودند قبل از اینکه به پاسگاه برسند با صدای تکبیر در پاسگاه مجاور مواجه شدند و همین عامل باعث شد با تکبیر گفتن زود هنگام توجه دشمن را به خود جلب و شروع به تیراندازی کنند.

در اثر این حرکت تعدادی از رزمندگان اسلام شهید و مجروح و تنها چهار نفر از نیروهای اطلاعات و عملیات در داخل آب در تیررس دشمن قرار گرفتند.

مصمم شدن غواصان برای پایان دادن به عملیات

این 4 رزمنده که برای اجرای عملیات هم قسم شده بودند ، در ابتدا نشان دادند که قصد تسلیم شدن و پناهندگی دارند، هنگام رسیدن به نیروهای عراقی، پس از خلع سلاح کردن یکی از نیروهای بعثی موفق به فتح پاسگاه و به اسارت درآوردن 18 تن از نیروهای عراقی شدند.

در این میان نیروهای محور امام علی توانستند خیلی سریع و پس از اعلام رمز با پرتاب نارنجک و تیراندازی به اهداف خود برسند، پاسگاه فرماندهی را با پرتاب آرپی‌جی منهدم و به تصرف خود درآورند.

قدس 5

عملیاتی کوچک اما اثرگذار در عرصه بین‌الملل

رسانه‌های خبری ما که موفقیت در عملیات قدس 5 را منتشر کرده بودند با رد آن توسط خبرگزاری‌های رسمی رژیم بعث مواجه شدند.

کشور عراق که به طور کل منکر چنین اتفاقی در منطقه شده بود، در گزارشی وقوع این تغییر و تحول را در شرق دجله پنهان و رد کردند.

اما از آنجایی که “عدو شود سبب خیر اگر خدا بخواهد” ، رسانه‌های غربی از جمله آلمان و فرانسه و دشمن درجه یک ایران، رادیو اسرائیل هم با پوشش دادن این عملیات آن را تائید کردند.

کشور عراق که در آستانه‌ی نشست فوق العاده سران کشورهای عرب قرار داشتند با هدف جذب کمک‌ کشورهای عربی مدعی شدند ایران حدود 50 کیلومتر مربع از مرداب‌های ناحیه شمالی هورالعظیم را به تصرف خود درآورده و عراقی‌ها را از آن بیرون راندند.

اهداف تعیین شده برای عملیات:

  • تصرف پاسگاه الیج در هورالهویزه
  • نزدیک شدن به البیضه؛ با توجه به حساسیت پاسگاه الیج که در سمت چپ پاسگاه بلاله و نزدیکی البیضه قرار داشت.
  • تأمین بیشتر جاده خندق
  • تأمین بیشتر جناح راست خط پدافندی؛ با توجه به اینکه احتمال داده می‌شد دشمن با اتکا به خشکی های موجود در این محور با نزدیک شدن به مواضع خودی، مورد تهدید قرار بگیرد جز اهداف مهم قرار گرفت.
  • محدودتر شدن خط پدافندی خودی و تقلیل پاسگاه های روی آب.

موانع  دشمن در این منطقه عبارت بودند از:

  • شش تا هفت ردیف سیم خاردار
  • حدود ۷۰۰ متر میدان مین
  • بشکه های ۲۰۰ لیتری فوگاز مواد آتشزای ناپالم
  • همچنین دشمن در پاسگاه الیج؛  دو قبضه توپ تک لول ضدهوایی، دو قبضه خمپاره انداز ۸۱ و ۸۲ میلی متری و مهمات کافی برای ۴۸ ساعت مقاومت در اختیار داشت و نیروهای گردان سوم از تیپ ۷۰۱ تکاوری حذیفه در آن مستقر شده بود.

نتایج عملیات

  • به شهادت رسیدن 38 نفر از رزمندگان اسلام
  • در عملیات قدس ۵ ، ۳۰ کیلومتر مربع از هور آزاد شد
  • ۵۱ تن از نیروهای دشمن کشته شدند
  • ۱۸ تن به اسارت درآمدند
  • همچنین غنائمی از جمله خمپاره انداز، سلاح ضدهوایی تک لول و اقلام دیگری از این دست هم از دشمن به دست آمد.
  • هدف اصلی عملیات که تصرف پاسگاه الیج و پاکسازی پاسگاه‌های اطراف آن در شعاع 1.5 کیلومتری البیضه محقق شد
  • مستقر شدن رزمندگان اسلام درآبراه اصلی در 2 کیلومتری البیضه و ایجاد موانع و کمین

فیلم و مستند