بعد از موفقیت رزمندگان اسلام در عملیات والفجر 8 و تصرف شهر فاو، فشار ارتش عراق در این منطقه هر روز بیشتر و بیشتر می‌شد، و عراق قصد داشت به هر نحوی فاو را پس بگیرد. از این روی عملیات والفجر 9 به فرماندهی سپاه پاسداران در شمال‌غرب مریوان کردستان با هدف کاهش فشار عراق بر فاو طرح ریزی شد.
عملیات والفجر 9 در سال 1364 با حضور نیروهای تازه تاسیس شده سپاه پاسداران در زمستان سخت و سرد، و در منطقه‌ای کوهستانی و صعب‌العبور انجام شد. و پس از 5 روز رزمندگان اسلام به تمام اهداف خود دست یافتند و پیروز شدند.
اهداف عملیات والفجر 9
- کاهش فشار عراق در منطقه فاو
- آزادسازی ارتفاعات برای آماده‌سازی منطقه برای عملیات‌های بعدی
- به جلو كشاندن نیروی پشتیبانی و كاهش فاصله خودی با دشمن
- در نهایت تصرف شهر سلمانیه عراق؛ پس از نا کام ماندن از اهداف موردنظر درعملیات بدر، تصرف شهر سلیمانیه عراق به عنوان هدف دوم طراحان بود.
منطقه عملیات والفجر 9
منطقه این عملیات با دو جاده به شهرهای مریوان و بانه متصل می‌شد، که نیروهای ایران از 3 محور چوارته عراق و در فاصله حدود 270 کیلومتری شمال بغداد، 95 کیلومتری شمال غرب کرکوک و 22 کیلومتری سلیمانیه به دشمن هجوم آوردند.
استعداد ایران و عراق در این عملیات |
|
| ایران | عراق |
| بیست‌وپنج گردان پیاده
– یک گردان زرهی – چهار گردان توپخانه
|
هشت گردان پیاده
– یک گردان زرهی – یک گردان کماندو – دو گردان توپخانه |
شرح عملیات والفجر 9
عملیات والفجر 9 در ساعت 23:45″ پنجم اسفند ماه 1364 با رمز یا الله در شرق چوارتا کردستان عراق، با حضور نیروی زمینی سپاه پاسداران زیر نظر قرارگاه نجف اشرف به فرماندهی مصطفی ایزدی آغاز گردید.
شب اول عملیات: رزمندگان پس از عبور از میادین مین به نیروهای عراق نفوذ کردند با انهدام سنگر ها ارتش عراق مجبور به عقب‌نشینی شد و تا پایان آن روز موفق به آزادسازی چند منطقه اعم از چومان (منطقه استقرار ضدانقلاب)، پاساگاه سوردین شدند.
شب دوم عملیات: ادامه عملیات را به منظور تصرف ارتفاعات مشرف به جاده سلمانیه و تعدادی مناطق کوهستانی دیگر آغاز نمودند، و تا پایان هفتم اسفند ماه شهر چوارته و برخی از ارتفاعات اطراف آن، تا حدفاصل 20 کیلومتری سلمانیه به دست ایرانیان افتاد.
شب سوم: در روز سوم عملیات نیروهای ایرانی غنایم فراوانی، مانند ده‌ها تانک، نفربر و سلاح به دست آوردند و علاوه بر آن موفق به تصرف ارتفاعات برف‌گیر سلمانیان نیز شدند.
پس از گذشت 3 روز از پیشروی ایرانیان، معاون ستاد فرماندهی ارتش عراق و فرمانده سپاه هفتم سپاه اعلام کرد، که درگیری در جبهه شمالی، جدی است و نیروهای ایرانی توانسته‌اند جای پایی بدست بیاودند.
این عملیات اهمیت استراژیک ندارد!
در حالی که به گزارش سایت ویکی دفاع، فرمانده سپاه هفتم عراق پس از آغاز عملیات والفجر9 گفته بود: «تصرفاتی که ممکن است ایران در شمال به دست آورد، اهمیت استراتژیک ندارد. اگر ایرانی‌ها فکر می‌کنند که پیشروی آن‌ها در شمال از دشواری آن‌ها در فاو خواهد کاست، اشتباه می‌کنند.»
آخرین روز عملیات والفجر 9
تا روز نهم اسفند پیشروی رزمندگان تا ارتفاعات شروزه، کانا، شاه کوران، تنگه سور، موبرا، ماخلان، کانی ماران، سرو، ارتفاعات 1470 و 1489 و تعدادی روستای دیگرادامه پیدا کرد و در 20 کیلومتری سلمانیه استقرار یافتند.
در نتیجه این عملیات در دهم اسفند ماه 1364 به پایان رسید و یگان‌های نیروی زمینی سپاه پاسداران جاده سلمانیه_ چوارتا را بازپس گرفتند و وسعتی به اندازه 200 کیلومتر از خاک عراق را نیز تصرف کردند.رزمندگان اسلام در عملیات والفجر 9 ثابت کردند که با رسوخ همزمان در دو جبهه، توان قوای ارتش عراق تضعیف می‌شود. وعراق توانایی مقابله در دو جبهه مجزا، به طور همزمان را ندارد.
عراق تا قبل از این عملیات تحرکات زیادی در این منطقه نداشت و پس از آن برای بازپس گیری مناطق تصرف شده توسط ایران تلاش فراوانی کرد.
تهاجم برای بازپس‌گیری مناطق عملیات والفجر 9
پس از اتمام عملیات، تمام مناطق به دست آمده به نیروی پشتیبانی ارتش جمهوری اسلامی ایران تحویل داده شد. اما همچنان به دلیل پاتک‌های عراق در منطقه عملیاتی والفجر 8 تعدادی نیروی پشتیبان بالاجبار در فاو ماندند.
پس از نا امیدی عراق از بازپس‌گیری فاو، رژیم بعث در هشتم فروردین سال 1365 به مناطق عملیاتی والفجر9 حمله کرد. دراین تهاجم، رزمندگان به دلیل کمبود نیرو و فشار دشمن، مجبور به عقب‌نشینی شدند و ارتش عراق توانست مواضع قبلی خود را برگرداند.
دستاوردهای رزمندگان در والفجر 9
- آزادسازی چند پاسگاه مرزی
- تصرف بخشی از ارتفاعات کانا، شاه کوران، موبرا، ماماخلان و ارتفاعات 1470 و 1489 بود.
- کشته و زخمی نمودن 1500 نفز و اسارت 134 نفر از ارتش عراق
- در جریان این عملیات انهدام یک فروند هواپیما، یک فروند چرخ بار، 20 دستگاه تانک، 90 دستگاه خودرو، 10 غبضه توپ ضد هوایی و مقدار زیادی سلاح سبک و نیمه سنگین دشمن و انواع مهمات به غنیمت نیروهای خودی درآمد.
