عملیات نصر 5

تاریخ شروع:

1366/04/01

تاریخ پایان:

1366/04/08

نیرو های عمل کننده:

سپاه

رمز عملیات:

مبارک یا زهرا (س)

عملیات نصر 5

عملیات نصر 5

سپاه پاسداران با هدف پاسخ‌گویی به فتنه‌ انگیزی‌های حکومت بعثی در خلیج فارس، بمباران اراضی کردنشین عراق، تأمین و تصرف قسمتی از ارتفاعات مسلط منطقه در جنوب غربی شهرستان سردشت در استان کردستان، عملیاتی با عنوان «نصر 5» طرح‌ریزی نمود و با رمز مبارک یا زهرا(س)، در نیمه شب تیرماه سال 1366 وارد عمل شد.

در جریان این عملیات، بعضی از روستاهای ایران توسط مدافعین اسلام آزاد گشت، رزمندگان بر بلندی‌های منطقه مستقر شدند و اقداماتی انجام دادند که باعث بسته شدن راه نفوذ اشخاص ضد انقلاب به داخل کشور انجامید؛ همچنین نیروهای ایرانی موفق شدند کنترل 20 کیلومتر از نوار مرزی را در دست بگیرند. پررنگ ترین و بارز ترین ویژگی این عملیات، استفاده از تاکتیک‌های ویژۀ نبردهای کوهستانی بود که توسط رزمندگان نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به انجام رسید.


اهداف عملیات:

طراحان و فرماندۀ عملیات نصر 5، با اجرای این عملیات در تلاش بودند خطوط پدافندی نیروهای داخلی در منطقه غرب سردشت را تکمیل نموده، معابر نفوذی گروهک‌های ضد انقلاب و خائنین به وطن را مسدود کنند؛ طوری‌که گذرگاه‌های آنها را در دشت بوجار ببندند  و نیروهای ایرانی را در نوار مرزی تحت کنترل بگیرند. از طرفی رزمندگان قصد داشتند با نیروهای تحت فرمان قرارگاه رمضان ارتباط گسترده بگیرند.

اقدامات رزمندگان قبل از آغاز عملیات:

سپاه پاسداران در راستای تکامل عملیات کربلای 10، به نیروهای دشمن در منطقۀ غرب سردشت تک زد و با وارد آوردن ضربات تأثیرگذاری به آنها، سنگرهای موسوم به «حفره روباه» که به بعثی‌ها تعلق داشت، پی در پی تصرف کردند؛ از این رو نیروهای مغلوب دشمن به طرف مرزهای بین‌المللی عقب نشینی کردند.

در جریان عملیات نصر 5، 10 روستای کشورمان از زیر دید و تیر مستقیم عراقی‌ها خارج شد، و متقابلا 19 روستای عراق در تیررأس رزمندگان ایرانی قرار گرفت. رزمندگان خودی که بر ارتفاعات و بلندی‌های منطقه، علی‌الخصوص ارتفاعات بوجار، مسلط شدند، مسیر نفوذ گروهک‌های ضد انقلاب به داخل ایران و مرزهای داخلی را مسدود نمودند؛ سپس ارتفاعات مشرف بر شهر قلعه‌دیزه عراق را تصرف مردند و این شهر را تحت نظر و در تیررأس خود قرار دادند. به گونه‌ای که این شهر حتی با چشم غیر مسلح هم رؤیت می‌شد. از این رو رزمندگان موفق شدند که با تأمین و تثبیت مناطق ضبط شده، 20 کیلومتر از نوار مرزی را تحت کنترل خود درآورند.

شرح عملیات:

عملیات نصر 5، ساعت 00:15 دقیقۀ بامداد در تاریخ 1366/04/01 با رمز «مبارک یا زهرا(س)» به فرماندهی سردار شهید احمد کاظمی، فرمانده لشکر 8 نجف اشرف آغاز گشت. شهید کاظمی در ابتدا رزمندگان را به تصرف ارتفاع فرفری در غرب سردشت موظف نمود، در این راستا، پس از گذشت 2 ساعت، ارتفاعات فرفری و کله‌قندی توسط مدافعین اسلام سقوط کرده و آنها به سرعت این ارتفاعات را پاکسازی و تأمین نمودند اما در یال کله‌قندی اوضاع اینطور پیش نرفت؛

دشمن در این منطقه مقاومت زیادی از خود نشان داد و با ریختن انبوه آتش سنگین، شرایط را برای رزمندگان خودی دشوار ساخت، که با درایت و تدابیر فرماندهی و روش‌های اجرایی از سوی رزمندگان، در هنگام روشنی هوا، دشمن به ناچار و مجبورا نیروهایش را ملزم به ترک منطقه ساخت. با عقب‌نشینی عراقی‌ها از منطقه و ترک مواضع خود، نیروهای داخلی سریعا در آنجا مستقر شدند.

بر اساس تصمیم سرلشکر عزیز جعفری، فرمانده قرارگاه قدس، کار شناسایی و طراحی عملیات برای دستیابی به یال ارتباطی میان ارتفاعات کله‌قندی و فرفری که پایگاه دشمن در آنجا مستقر بود، در دومین روز از عملیات، توسط گردان امام رضا(ع) انجام گرفت.

در راستای این جنبش‌ها، گردان امام رضا از لشکر 8 نجف اشرف به همراه 6 دسته از طرف کله‌قندی، و یک محور ایذایی از طرف فرفری به سمت منطقۀ از پیش تعیین شده حرکت نمودند؛ پس از ساعت‌ها درگیری شدید در این منطقه ساعت 22:30 به کمک آتش یگان‌های خودی، مدافعین ایرانی قادر شدند قبل از روشنایی هوا بر مواضع هدف خود مسلط شوند. از آن پس، دستگاه‌های مهندسی جهاد سازندگی با هماهنگی قبلی وارد مناطق متصرفه شدند و آغاز به اقدامات مهندسی نمودند.

صبح روز سوم شرایط برای رزمندگان مستقر در یال ارتباطی و ارتفاع فرفری بسیار سخت‌تر از پیش رقم خورد؛ چراکه دشمن با بستن آتش خمپاره بر روی نیروهای حاضر در آنجا، در تلاش داشت خود را از صخره‌ای بالا بکشد اما ذکاوت رزمندگان ایرانی به آنها چنین رخصتی نداد. دیده‌بانی و هدایت آتش خمپاره‌ها توسط سردار احمد کاظمی و همچنین وروئ و حضور چندین تانک از لشکر 27 محمد رسول‌الله(ص) و شلیک مستقیم به سوی دشمنان، اقداماتی بودند که منجر به فروکش کردن فعالیت‌های بعثیان شدند.

از طرفی ارتش دشمن نیروهای پیادۀ خود را در منطقه عملیاتی عملیات نصر 5 جمع‌آوری کرده و در ساعت 01:30 بامداد روز 1366/04/08 علیه نیروهای داخلی اقدام به زدن ضد حمله کردند و در جریان این ضد حمله که تا ساعت 08:30 صبح ادامه داشت، نیروهای متجاوز قادر شدند بر قسمتی از یال ارتباطی مسلط شده و نیروهای ایرانی را تحت فشار بگذارند.

نتایج عملیات:

در جریان عملیات نصر 5، با تلاش بسیار رزمندگان و مشقت و شرایط دشوار حاکم بر منطقه، دشت بوجار به همراه تعدادی از روستاهای کشورمان، ایران که در تیررأس مستقیم بعثی‌ها بود، آزاد گشت؛ یک گردان و یک گروهان مکانیزه از تیپ پیادۀ لشکر 24 ارتش عراق توسط نیروهای خودی منهدم گشت و یک گردان از نیروهای دفاع‌الوطنی جاش (خائنین به وطن) متفرقه گشت.

افزون بر این‌ها نتایج دیگر این عملیات به شرح ذیل می‌باشد:

  • آزاد سازی ارتفاعات 2215، 2230، 2216
  • افزون‌بر 1000 نفر کشته و زخمی
  • به اسارت گرفته شدن 100 نفر از نیروهای دشمن
  • به غنیمت گرفتن شمار زیادی سلاح سبک و نیمه سنگین،چند قبضه انواع خمپاره‌انداز، چند قبضه تفنگ 106

منبع: سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید  آوینی

فیلم و مستند

صوت‌ها

تسلط بر شهر قلعه دیزه عراق