عملیات نصر 8

تاریخ شروع:

1366/08/29

تاریخ پایان:

1366/09/06

نیرو های عمل کننده:

سپاه

رمز عملیات:

یا محمد ابن عبدالله (ص)

تصویر نقشه عملیات نصر 8

عملیات نصر 8، با رمز یا محمد ابن عبدالله (ص) در تاریخ 29 آبان ماه سال 1366 با هدف گسترش وضعیت نیروهای خودی در غرب ماووت و جبهه شمالی آغاز گشت. این عملیات که با طراحی و فرماندهی سپاه پاسدارن صورت گرفت، به تصرف ارتفاع گرده‌رش ختم شد.

اهداف عملیات نصر 8

– دستیابی بر قسمتی از رودخانه چولان
– فراهم آوردن مسیری آسان برای عبور نیروها
– تصرف ارتفاع گرده‌رش
– گسترش نیروها در غرب ماووت

نیروهای عمل کننده دشمن

– تیپ 39، 74، 77، 83 و 603 پیاده نظام
– گردان کماندویی سپاه یکم
– گردان کماندویی لشکر 44 پیاده نظام
– گردان 53 و 699 توپخانه
– گردان «تانک ابن حارث» لشکر 27 پیاده نظام

نیروهای عمل کننده خودی

– قرارگاه نجف اشرف شامل لشکر 11 امیرالمومنین، لشکر 57 ابوالفضل(ع)، لشکر 21 امام رضا(ع)، لشکر 155 ویژه شهدا و تیپ مستقل 12 قائم(عج)
– لشکر 7 ولی‌عصر(عج)، لشکر 52 قدس
– تیپ‌های مستقل 35 امام حسن(ع) و مسلم ابن عقیل برای احتیاط قرارگاه

شرح عملیات نصر 8

پس از کاهش بحران خلیج فارس و قطع درگیری‌های ایران و آمریکا در دریا، باردیگر جنگ زمینی اولویت خود را به دست آورد و مجددا تلاش در جبهه شمالی در اولویت قرارگرفت.
در دو عملیات کربلای 10 و نصر 4، منطقه شرق رودخانه قلعه چولان تا سور کوه، تصرف شده بود. گسترش عملیات به سمت غرب و کوتاه کردن فاصله مواضع قوای منظم خودی که در آن‌سوی مرز استقرار داشتند، همچنین نیروهای نا منظم قرارگاه رمضان و کردهای معارض عراقی مستقر در خاک عراق، مستلزم عبور از رودخانه قلعه چولان بود. عبور از این رودخانه وابسته به تصرف ارتفاع گرده‌رش بود. به همین خاطر، عملیات نصر 8، برای تصرف این ارتفاع با طراحی و فرماندهی سپاه پاسداران اجرا شد و دو شب متوالی ارتفاع گرده‌رش به تصرف نیروها درآمد.
سلطه بر ارتفاع گرده‎‌رش به معنی گرفتن سر پل و جای پا در آن سوی قلعه چولان محسوب می‌شد تا امکان گسترش وضعیت میسر گردد.
عملیات موفقیت آمیز نصر 8 ، 29 آبان ماه سال 1366 در ساعت 1:15 دقیقه بامداد با رمز مبارک یا محمد ابن عبدالله(ع) آغاز شد.
با مستقر شدن نیروهای خودی پشت مواضع دشمن و فرمان حمله، نیروهای قرارگاه نجف، از پاسگاه پلیس اقدام به ایجاد جاده، به سمت رودخانه قلعه چولان و پل لوله‌ای بر روی رودخانه نمودند.

درعملیات نصر 8، نیروها برای حمله همزمان به مناطق دشمن، بیش از هفت ساعت پیشروی کرده و پشت مواضع دشمن استقرار یافتند و پس از فرمان حمله، تهاجم را آغاز کرده و با موفقیت به اهداف خود در تصرف قله 1426، 1418 و 1391 رسیدند.
دشمن با نیروهای خود در ساعت پنج صبح به لشکر 57 ابوالفضل (ع) ضد حمله زد و با فشاری که بر روی نیروهای ایرانی وارد آورد، موفق شد رزمندگان را تا حدود 300 متر به عقب براند.
به دلیل خطری که رزمندگان را در این محور تهدید می‌کرد، به این لشکر ماموریت داده شد تا زمانی که لشکر ویژه شهدا به آنان ملحق می‌شود، هرچه در توان دارند به کار گرفته و در مقابل دشمن مقاومت کنند.
در ادامه نیز ماموریت مهم لشکر ویژه شهدا تصرف یال گرده‌رش بود. بنابر این برای کمک به این لشکر دستور آتش شدید در این محور ابلاغ شد.
پس از پاتک های مداوم دشمن که با سرکوب نیروهای خودی روبرو شد، تا ظهر روز اول عملیات، دشمن تحرکات خاصی نداشت اما با گذشت چندساعت، چند هواپیمایی که با هدف بمباران کردن جبهه رزمندگان ایرانی رهسپار شده بودند، به اشتباه مناطق خودشان را بمباران نمودند.
بعد از فرارسیدن شب دوم عملیات، لشکر ویژه شهدا با گذر از لشکر 57، به اهداف از قبل تعیین شده خود رسیدند و ادامه یال گرده‌رش را به تصرف خود در آوردند.
پس از عقب نشینی عراقی‌ها از گرده‌رش، تدابیر جدیدی اتخاذ کردند و تصمیم گرفتند با تیپ 31، 71 و 83 به مواضع نیروهای ایرانی حمله کرده و دستاورد کسب کنند. اما با مقاومت آنان روبرو شده و مجبور به عقب نشینی مجدد شدند.
در تاریخ سوم آذرماه سال 1366، پس از حمله نیروهای اتحادیه میهنی کردستان عراق، بر بلندی‌های ویولان، عراق مجبورشد تمام حواسش را به این محور معطوف کرده و پس از چند روز اتحادیه را به عقب نشینی واردار نماید. همین امر باعث کم شدن فشار بر روی رزمندگان ایرانی گشت. سرانجام پس از یک هفته مجاهدت سخت، عملیات نصر 8 با موفقیت و کسب اهداف از قبل تعیین شده، پایان یافت.

نتایج عملیات نصر 8

– انهدام چندین دستگاه تانک و نفربر
– انهدام ماشین‌آلات مهندسی و راهسازی
– انهدام چندین آتشبار توپخانه
– انهدام تیپ ۲۹ از لشکر ۴۴
– انهدام گردان کماندویی از سپاه یکم
– انهدام یک گروهان تانک
– انهدام گردان کماندویی لشکر 44

با تلاش مداوم رزمندگان اسلام، علاوه بر اینکه آنان به طور کامل به اهداف خود دست پیدا کردند؛ تصرف ارتفاع گرده‌رش نیز خوشحالی آنان را دوچندان نمود چرا که آنان برای اقدامات موثر در عملیات های بعدی، به جاپای مناسب احتیاج داشتند که در این عملیات موفق به کسب آن شدند.
در این عملیات، علاوه بر انهدام تجهیزات دشمن و تلفات نیروهایش، بیش از 200 نفر از آنان به اسارت رزمندگان درآمده و مقدار زیادی مهمات و تجهیزاتشان از جمله: تعدادی تانک، ده‌ها دستگاه خودرو، تعداد بالایی خمپاره‌انداز، یک دستگاه رادار و انواع سلاح سبک و نیمه سنگین توسط ایرانیان به غنیمت گرفته‌شد. علاوه‌بر آن، تیپ‌های 83، 77، 74 و 39 و دیگر یگان های دشمنان بعثی آسیب جدی دیدند.

مناطق تصرف شده توسط رزمندگان دلیر ایرانی

– تصرف شهر ماووت
– تصرف ارتفاعات 1391، 1426 و 1428
– تصرف چندین پاسگاه مهم مرزی عراق بر ارتفاعات گرده‌رش و روستاهای گمالان خوارد، گمالان زور و …

فیلم و مستند